Đảng Tự do cầm quyền ở Canada có lãnh đạo mới

Hãng tin AFP dẫn kết quả kiểm phiếu cuối cùng cho biết, ông Carney, 59 tuổi, đã giành chiến thắng áp đảo với 85,9% số phiếu bầu trong cuộc đua giành vị trí lãnh đạo Đảng Tự do cầm quyền ở Canada.

Tỷ lệ ủng hộ ông vượt xa so với các ứng viên còn lại là cựu Phó thủ tướng kiêm Bộ trưởng Tài chính Chrystia Freeland (8%), nghị sĩ Karina Gould (3,2%) và nghị sĩ Frank Baylis (3%).

Ông Mark Carney phát biểu sau khi được bầu làm lãnh đạo Đảng Tự do cầm quyền ở Canada tại Ottawa, ngày 9-3-2025. Ảnh: Euronews

Theo CTV News, trong bài phát biểu đầu tiên với tư cách lãnh đạo Đảng Tự do cầm quyền ở Canada tại thủ đô Ottawa, ông Carney khẳng định: “Tôi sẽ làm việc ngày đêm với một mục đích, đó là xây dựng một đất nước Canada vững mạnh hơn cho tất cả mọi người. Tôi sẽ cần sự giúp đỡ. Rất nhiều sự giúp đỡ”. Ông Carney cũng gửi lời cảm ơn đến đương kim Thủ tướng Trudeau vì những đóng góp của ông trong thời gian qua.

Với kết quả này, ông Carney sẽ sớm thay ông Trudeau trở thành Thủ tướng mới của Canada trong bối cảnh Ottawa đang đối mặt với mối quan hệ căng thẳng và cuộc chiến thương mại với đồng minh lâu năm là Mỹ. Tổng thống Mỹ Donald Trump đã nhiều lần tuyên bố muốn Canada trở thành tiểu bang thứ 51 của Mỹ. Các quan chức Canada coi đây là một mối đe dọa nghiêm trọng.

Hồi tháng 1 năm nay, ông Trudeau đã thông báo từ chức lãnh đạo Đảng Tự do cầm quyền ở Canada và sẽ kết thúc nhiệm kỳ Thủ tướng Canada sau khi đảng cầm quyền bầu được người thay thế trong bối cảnh tỷ lệ ủng hộ ông giảm mạnh. Theo quy trình chuyển giao quyền lực, đương kim Thủ tướng Trudeau dự kiến sẽ vẫn tại vị trong vài ngày tới trước khi nhà lãnh đạo mới của Đảng Tự do cầm quyền nhậm chức Thủ tướng thứ 24 của Canada.

Ông Carney có bằng cử nhân kinh tế của Đại học Harvard (Mỹ), bằng Thạc sĩ và Tiến sĩ kinh tế của Đại học Oxford (Anh), từng là cố vấn kinh tế cho đương kim Thủ tướng Trudeau. Sau nhiều năm làm việc tại Ngân hàng đầu tư Goldman Sachs (Mỹ), ông Carney làm Thống đốc Ngân hàng Trung ương Canada từ năm 2008 đến 2013 và là Thống đốc Ngân hàng Trung ương Anh từ năm 2013 đến 2020.

Sau khi giúp Canada kiềm chế những tác động tồi tệ nhất của cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, ông trở thành người đầu tiên không phải người Anh điều hành Ngân hàng Trung ương Anh. Năm 2020, ông bắt đầu làm Đặc phái viên của Liên hợp quốc về hành động vì khí hậu và tài chính.

Chiến thắng của ông Carney đánh dấu lần đầu tiên một người không có nền tảng chính trị trở thành Thủ tướng Canada. Tuy nhiên, ông Carney cho rằng mình là người phù hợp nhất để vực dậy vị thế của Đảng Tự do cầm quyền và giám sát các cuộc đàm phán thương mại với Tổng thống Mỹ Donald Trump, người đang đe dọa áp đặt thêm thuế quan có thể làm suy yếu nền kinh tế phụ thuộc vào xuất khẩu của Canada.

Ông Carney khẳng định sẽ kiên quyết bảo vệ chủ quyền và quyền lợi của Canada, đồng thời tuyên bố sẽ duy trì các mức thuế quan đáp trả Mỹ và sử dụng số tiền thu được từ các mức thuế này để hỗ trợ người lao động Canada.

Ngoài ra, ông Carney cam kết sẽ thực hiện các biện pháp để xây dựng một nền kinh tế vững mạnh hơn và tạo ra các mối quan hệ thương mại mới với các đối tác đáng tin cậy. Ông còn cho biết sẽ tập trung vào việc bảo vệ biên giới và mở rộng thị trường quốc tế cho Canada, qua đó giảm bớt sự phụ thuộc vào Mỹ.

Dù chưa có kinh nghiệm chính trị, ông Carney vẫn được đánh giá là nhân vật có tầm nhìn và năng lực điều hành mạnh mẽ. Với những kinh nghiệm tài chính dày dặn và quan điểm mạnh mẽ, ông Carney được kỳ vọng sẽ mang lại một "luồng gió mới" cho chính trường Canada.

LÂM ANH