Bị sốt xuất huyết có thể điều trị tại nhà?
Tích lũy từ đầu năm đến ngày 18/9 cả nước ghi nhận trường hợp mắc sốt xuất huyết, 23 trường hợp tử vong. Tại Hà Nội và một số địa phương khác, số ca mắc sốt xuất huyết có xu hướng tăng mạnh. Một câu hỏi nhiều người quan tâm, bệnh nhân sốt xuất huyết có thể điều trị tại nhà được không?
Theo PGS.TS Đỗ Duy Cường - Giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới (Bệnh viện Bạch Mai), không phải bệnh nhân nào được chẩn đoán mắc sốt xuất huyết cũng phải nhập viện điều trị. Cần xác định những đối tượng nên nhập viện, tránh trường hợp quá tải bệnh nhân tại các bệnh viện. Người bị sốt xuất huyết nhẹ có thể điều trị tại nhà hoặc tại các cơ sở tuyến huyện, xã phường.
Trong những ngày đầu, người mắc sốt xuất huyết có thể điều trị tại nhà dưới sự giám sát của nhân viên y tế từ xa. Người bệnh có thể sử dụng các dung dịch bù nước, thuốc hạ sốt theo hướng dẫn.
PGS.TS Đỗ Duy Cường nhấn mạnh: Bệnh nhân sốt xuất huyết tuyệt đối lưu ý không dùng kháng sinh, corticoid hoặc truyền những dung dịch như đạm, dung dịch cao phân tử.
Sốt xuất huyết có 4 type huyết thanh và hiện nay chưa có vaccine để phòng bệnh. Bất kỳ ai cũng có nguy cơ mắc sốt xuất huyết. Thậm chí có những người đã mắc sốt xuất huyết vẫn có khả năng mắc lại type khác. Hiện nay, để phòng bệnh sốt xuất huyết, chủ yếu là các biện pháp phòng bệnh không đặc hiệu như ngủ màn, thoa kem tránh muỗi đốt. Cần vệ sinh môi trường xung quanh để diệt muỗi, loăng quăng bọ gậy, không tạo điều kiện cho muỗi phát triển.
Sau 5 ngày bệnh nhân có thể hết sốt. Nếu có biểu hiện thoát dịch, cô đặc máu sẽ dẫn tới hiện tượng tụt huyết áp hoặc mệt, đau bụng vùng gan, mệt mỏi tay chân lạnh, xuất huyết dưới da, chảy máu cam, chảy máu chân răng, đi ngoài ra máu, rong kinh ở phụ nữ. Đây được gọi là những dấu hiệu cảnh báo và cần phải nhập viện, phải được theo dõi bởi nhân viên y tế và tại các cơ sở y tế.
Nếu bệnh nhân rơi vào tình trạng suy đa phủ tạng, sốc, cần truyền tiểu cầu, truyền dung dịch cao phân tử thì nên chuyển lên tuyến trung ương. Lúc này không điều trị tại nhà hoặc các tuyến cơ sở xã phường, huyện.
Vẫn theo PGS.TS Đỗ Duy Cường, người mắc sốt xuất huyết cần lưu ý cần làm xét nghiệm công thức máu hàng ngày để biết số lượng tiểu cầu bao nhiêu. Nếu tiểu cầu xuống dưới 50g/L thì nên nhập viện.
Sốt xuất huyết trong những ngày đầu có thể chăm sóc tại nhà và có thể theo dõi nhiệt độ cũng như dấu hiệu toàn thân khác. Nếu đau mỏi người, sốt thì dùng các thuốc hạ sốt, giảm đau. Tuy nhiên, tránh không sử dụng các nhóm thuốc có salicylic vì có thể gây chảy máu.
Về chế độ ăn uống, bệnh nhân sốt xuất huyết có thể uống các loại nước hoa quả, dung dịch oresol để bù đủ nước cho cơ thể. Bên cạnh đó cần ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng và nghỉ ngơi hợp lý. Nếu bệnh nhân chán ăn, ăn không ngon miệng có thể chia nhỏ các bữa ăn, lựa chọn đồ ăn mềm, lỏng.
Một số sai lầm khi chăm sóc bệnh nhân sốt xuất huyết đó là chẩn đoán sai. Sốt xuất huyết có thể chẩn đoán nhầm với Covid-19 hoặc một bệnh cúm… Khi đến ngày 4-5 của bệnh, lúc này máu có biểu hiện cô đặc hoặc tiểu cầu giảm nhanh mới nhập viện. Trong trường hợp này bệnh nhân cần truyền tiểu cầu, dung dịch cao phân tử và việc điều trị sẽ khó khăn hơn. Thậm chí trường hợp nặng có thể dẫn tới suy đa tạng, suy gan, suy thận, men gan tăng… cần phải lọc máu. Ngoài ra còn có một số biến chứng khác có thể gặp trên bệnh nhân mắc bệnh nền, phụ nữ có thai, người già…