Lịch sử sáp nhập tỉnh của Cần Thơ, Hậu Giang, Sóc Trăng

Sáp nhập thành tỉnh Hậu Giang

TP. Cần Thơ, Hậu Giang và Sóc Trăng là 3 tỉnh, thành thuộc vùng Đồng bằng sông Cửu Long, có vị trí địa lý quan trọng và tiềm năng phát triển kinh tế mạnh mẽ. Tuy nhiên, trong lịch sử, 3 tỉnh này từng được sáp nhập và chia tách nhiều lần để phù hợp với điều kiện quản lý hành chính cũng như đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội qua từng giai đoạn.

Trước năm 1975, khu vực của 3 tỉnh ngày nay thuộc về 2 tỉnh chính là Phong Dinh và Ba Xuyên. Tỉnh Phong Dinh được thành lập năm 1956, thay thế cho tỉnh Cần Thơ trước đó, bao gồm phần lớn diện tích của TP. Cần Thơ hiện nay và một phần của tỉnh Hậu Giang.

Chợ nổi mang đặc trưng văn hóa sống nước ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Ảnh minh họa

Còn tỉnh Ba Xuyên được thành lập cùng năm và bao gồm phần lớn diện tích của tỉnh Sóc Trăng ngày nay cũng như một phần của tỉnh Hậu Giang. Giai đoạn này, việc phân chia hành chính chủ yếu phục vụ cho công tác quản lý của chính quyền Việt Nam Cộng hòa.

Sau khi đất nước thống nhất năm 1975, để nâng cao hiệu quả quản lý và điều hành, Chính phủ quyết định sáp nhập một số tỉnh để hình thành các đơn vị hành chính lớn hơn. Năm 1976, tỉnh Hậu Giang được thành lập trên cơ sở hợp nhất tỉnh Cần Thơ, tỉnh Sóc Trăng và TP. Cần Thơ. Việc sáp nhập này nhằm mục đích giảm bớt số lượng đơn vị hành chính cấp tỉnh, tạo điều kiện thuận lợi cho công tác điều hành của chính quyền trung ương cũng như thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội đồng bộ hơn.

Khi hợp nhất, tỉnh Hậu Giang bao gồm TP. Cần Thơ, thị xã Sóc Trăng và 12 huyện: Châu Thành, Kế Sách, Long Mỹ, Long Phú, Mỹ Tú, Mỹ Xuyên, Ô Môn, Phụng Hiệp, Thạnh Trị, Thốt Nốt, Vị Thanh và Vĩnh Châu. Với quy mô rộng lớn, tỉnh Hậu Giang khi đó đóng vai trò quan trọng trong chiến lược phát triển của vùng Tây Nam Bộ. Tuy nhiên, chính sự rộng lớn này cũng khiến việc quản lý gặp nhiều khó khăn.

Mặc dù việc sáp nhập giúp Nhà nước quản lý hành chính hiệu quả hơn trên diện rộng, nhưng khi áp dụng vào thực tế, một số bất cập bắt đầu xuất hiện. Địa bàn của tỉnh Hậu Giang quá rộng, dẫn đến việc điều phối và triển khai các chính sách phát triển kinh tế - xã hội gặp nhiều trở ngại. Mỗi khu vực trong tỉnh có đặc điểm kinh tế - xã hội riêng biệt, khiến việc áp dụng chung một chính sách phát triển không thực sự hiệu quả.

Chia tách thành 3 tỉnh, thành

Ngày 26/12/1991, Quốc hội khóa VIII đã thông qua nghị quyết chia tỉnh Hậu Giang thành 2 tỉnh riêng biệt là Cần Thơ và Sóc Trăng. Theo đó, tỉnh Cần Thơ bao gồm TP. Cần Thơ và các huyện Châu Thành, Long Mỹ, Ô Môn, Phụng Hiệp, Thốt Nốt, Vị Thanh. Trong khi đó, tỉnh Sóc Trăng bao gồm thị xã Sóc Trăng và các huyện Kế Sách, Long Phú, Mỹ Tú, Mỹ Xuyên, Thạnh Trị và Vĩnh Châu. Việc chia tách giúp chính quyền địa phương tập trung hơn vào từng khu vực cụ thể, từ đó nâng cao hiệu quả quản lý và phát triển kinh tế theo định hướng riêng.

Tuy nhiên, việc tổ chức lại các đơn vị hành chính chưa dừng lại ở đó. Đến năm 2004, Chính phủ tiếp tục điều chỉnh địa giới hành chính của tỉnh Cần Thơ. Theo quyết định mới, tỉnh Cần Thơ được tách thành 2 đơn vị hành chính riêng biệt là TP. Cần Thơ trực thuộc Trung ương và tỉnh Hậu Giang mới.

TP. Cần Thơ bao gồm các quận Ninh Kiều, Bình Thủy, Cái Răng, Ô Môn, Thốt Nốt và các huyện Vĩnh Thạnh, Cờ Đỏ, Phong Điền, Thới Lai. Trong khi đó, tỉnh Hậu Giang được thành lập với trung tâm hành chính là TP. Vị Thanh và các đơn vị hành chính bao gồm thị xã Ngã Bảy, các huyện Châu Thành, Châu Thành A, Phụng Hiệp, Vị Thủy, Long Mỹ.

Việc sáp nhập và sau đó chia tách các tỉnh Cần Thơ, Hậu Giang và Sóc Trăng có tác động sâu sắc đến công tác quản lý hành chính và phát triển kinh tế của khu vực. Khi được hợp nhất, chính quyền có thể điều hành trên quy mô lớn hơn, nhưng khi tách ra, mỗi tỉnh có cơ hội tập trung phát triển theo thế mạnh riêng của mình.

Dù đã trải qua nhiều lần sáp nhập và chia tách, ba tỉnh vẫn duy trì được những nét văn hóa đặc trưng của vùng Tây Nam Bộ. Người dân nơi đây, bao gồm các dân tộc Kinh, Hoa, Khmer vẫn giữ gìn và phát huy những giá trị truyền thống thông qua các lễ hội như Ooc-Om-Bok, Lễ hội bánh dân gian Nam Bộ và các chợ nổi đặc trưng như chợ nổi Cái Răng.

Quá trình sáp nhập và chia tách các tỉnh Cần Thơ, Hậu Giang và Sóc Trăng là một phần trong chiến lược điều chỉnh hành chính của Nhà nước nhằm tối ưu hóa bộ máy quản lý, thúc đẩy phát triển kinh tế và nâng cao chất lượng đời sống của người dân. Những thay đổi này không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho việc điều hành của chính quyền địa phương mà còn giúp từng khu vực phát triển theo thế mạnh riêng, đóng góp vào sự phát triển chung của vùng Đồng bằng sông Cửu Long và cả nước.