Dấu ấn và triển vọng trong quan hệ Việt Nam - Đức

Tình cảm gắn bó giữa nhân dân hai nước, cùng quyết tâm chính trị của các thế hệ lãnh đạo đã giúp hai bên vượt qua mọi thách thức, thăng trầm của lịch sử để xây dựng mối quan hệ hợp tác ngày càng bền chặt, ổn định và thực chất.

Đó là chia sẻ của Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng tại Tọa đàm “50 năm quan hệ Việt Nam-Đức: Dấu ấn và triển vọng” do Bộ Ngoại giao tổ chức sáng 17-12, tại Hà Nội, theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến.

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng phát biểu tại tọa đàm.

Theo Thứ trưởng Lê Thị Thu Hằng, hợp tác song phương Việt Nam-Đức trong nhiều thập kỷ qua đã để lại những dấu ấn nổi bật, thể hiện sinh động trên nhiều lĩnh vực. Về chính trị-ngoại giao, hai nước duy trì thường xuyên trao đổi đoàn và tiếp xúc các cấp, đặc biệt là cấp cao trên tất cả các kênh Đảng, Nhà nước và đối ngoại nhân dân, qua đó giúp không ngừng củng cố tin cậy chính trị và hiểu biết lẫn nhau. Trong lĩnh vực kinh tế, Đức là đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam tại châu Âu. Năm 2024, tổng kim ngạch thương mại song phương đạt hơn 11,7 tỷ USD. 10 tháng đầu năm 2025, con số này là hơn 11,1 tỷ USD. Đức là cửa ngõ trung chuyển quan trọng của hàng hóa Việt Nam sang các thị trường khác ở châu Âu.

Tại Việt Nam hiện có hàng trăm doanh nghiệp của Đức đang hoạt động hiệu quả trong nhiều lĩnh vực. Ở chiều ngược lại, ngày càng có nhiều doanh nghiệp Việt Nam mở rộng đầu tư kinh doanh tại thị trường Đức. Thứ trưởng Lê Thị Thu Hằng khẳng định, trên cơ sở hai nền kinh tế có tiềm năng và thế mạnh bổ trợ lẫn nhau, việc triển khai hiệu quả Hiệp định thương mại tự do Việt Nam-EU (EVFTA) và việc phê chuẩn Hiệp định bảo hộ đầu tư giữa Việt Nam và EU (EVIPA) trong thời gian tới sẽ mở ra không gian hợp tác rộng lớn, thúc đẩy thương mại-đầu tư cân bằng và bền vững giữa hai nước.

Nếu hợp tác giáo dục-đào tạo nhiều thập kỷ qua luôn là điểm sáng trong quan hệ hai nước-với hàng chục nghìn sinh viên, nghiên cứu sinh, lao động kỹ thuật và học viên nghề Việt Nam đã và đang học tập, làm việc tại Đức, tạo nên cầu nối văn hóa quan trọng giữa hai nước-thì hợp tác trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đang trở thành trụ cột hợp tác chiến lược trong quan hệ song phương. Theo đánh giá của Thứ trưởng Lê Thị Thu Hằng, Đức là một trong những quốc gia hàng đầu thế giới về nghiên cứu khoa học, công nghệ lõi, công nghiệp 4.0 và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Trong khi đó, Việt Nam đang đẩy mạnh chuyển đổi số, phát triển kinh tế tri thức và xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia.

Trong bối cảnh đó, hợp tác giữa hai nước trong các lĩnh vực như công nghệ cao, trí tuệ nhân tạo, tự động hóa, chuyển đổi số, công nghệ xanh, năng lượng tái tạo, kinh tế tuần hoàn và ứng phó với biến đổi khí hậu... không chỉ mang lại lợi ích thiết thực cho cả hai bên mà còn góp phần giải quyết những thách thức toàn cầu. “Các chương trình hợp tác nghiên cứu, liên kết giữa các viện-trường-doanh nghiệp, cũng như sự hiện diện ngày càng tăng của các trung tâm đào tạo, nghiên cứu và đổi mới sáng tạo theo mô hình Đức tại Việt Nam đang tạo động lực mới cho quan hệ song phương trong giai đoạn tới”, Thứ trưởng Lê Thị Thu Hằng khẳng định.

Tọa đàm lần này được tổ chức trong bối cảnh hai nước có nhiều hoạt động kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (1975-2025), hướng tới kỷ niệm 15 năm quan hệ đối tác chiến lược (2011-2026). Đây không chỉ là dịp hai bên cùng nhìn lại chặng đường 50 năm qua mà còn để cùng đánh giá thành tựu, rút ra bài học kinh nghiệm và đề xuất những định hướng, giải pháp cụ thể đưa quan hệ song phương bước vào giai đoạn phát triển mới trong bối cảnh thế giới đang biến động nhanh chóng và phức tạp.

Cũng tại tọa đàm, Đại sứ Đức tại Việt Nam Helga Margarete Barth chia sẻ, trong những thập kỷ qua, quan hệ song phương không ngừng được củng cố và phát triển ngày càng sâu sắc, với dấu mốc quan trọng là Tuyên bố chung Hà Nội năm 2011, theo đó hai bên nâng cấp quan hệ lên đối tác chiến lược. “Ngày nay, Đức không chỉ là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam tại châu Âu mà còn được hưởng lợi từ nhiều mối liên hệ cá nhân giữa người dân Đức và Việt Nam. Hàng chục nghìn người dân Việt Nam có mối liên hệ với người thân tại Đức... Và hiện ở Đức có khoảng 200.000 người gốc Việt đang sinh sống, với khoảng 7.000 sinh viên Việt Nam đang theo học tại các trường đại học và viện nghiên cứu ở Đức”, Đại sứ nhấn mạnh vai trò cầu nối của bà con kiều bào Việt Nam tại Đức. Cũng theo Đại sứ, trong chuỗi hoạt động kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao, Đại sứ quán Đức tại Việt Nam và Viện Goethe đã tổ chức Triển lãm ảnh "Việt-Đức: 20 gương mặt-20 câu chuyện" để vinh danh 20 cá nhân gốc Việt tại Đức đã có những đóng góp xuất sắc trong các lĩnh vực riêng biệt.

Với rất nhiều thành tựu đạt được thông qua các chương trình hợp tác, hoạt động giao lưu, trao đổi trải dài trên nhiều lĩnh vực, Đại sứ Helga Margarete Barth nhận định, sau nửa thế kỷ, quan hệ Việt Nam-Đức vẫn đang tiếp tục phát triển hướng tới tương lai với nhiều tiềm năng rộng mở, qua đó góp phần thúc đẩy hòa bình, ổn định và thịnh vượng trong khu vực và trên thế giới./.