Doanh nghiệp cần tiên phong thực hiện các mục tiêu chuyển đổi xanh

Ngày 10/11, tại Hà Nội, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự và phát biểu tại Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam thường niên năm 2025 với chủ đề "Doanh nghiệp đồng hành với Chính phủ chuyển đổi xanh trong kỷ nguyên số".

Phát biểu tại diễn đàn, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá từ năm 1997 đến nay, Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam đã khẳng định vai trò là một hình mẫu cho cơ chế đối thoại và hợp tác hiệu quả giữa Chính phủ Việt Nam với các đối tác phát triển cùng cộng đồng doanh nghiệp trong và ngoài nước; với tinh thần "đoàn kết mang lại sức mạnh, hợp tác mang lại lợi ích, đối thoại củng cố niềm tin".

Thủ tướng đánh giá, chủ đề năm nay mang tính thời sự và ý nghĩa sâu sắc, khi được đặt trong bối cảnh thế giới và Việt Nam coi chuyển đổi xanh và chuyển đổi số là những động lực then chốt cho phát triển nhanh, bền vững. Đây cũng là quyết tâm chính trị, là hành động của Đảng, Nhà nước, Chính phủ Việt Nam trong việc thúc đẩy tăng trưởng trên cơ sở làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống và khai thác hiệu quả các động lực tăng trưởng mới - song hành với xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ gắn với hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam thường niên năm 2025. (Ảnh: TTXVN)

Thời gian qua, Việt Nam triển khai quyết liệt, hiệu quả việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp gắn với đẩy mạnh phân cấp, phân quyền; nâng cao hiệu quả quản lý, chuyển trạng thái từ quản lý hành chính sang phục vụ nhân dân và kiến tạo phát triển.

Bộ Chính trị  đã ban hành các Nghị quyết chiến lược quan trọng trong các lĩnh vực để thống nhất thực hiện ở tất cả các cấp, các ngành, các địa phương, trong đó có Nghị quyết 57 về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Nghị quyết 59 về hội nhập quốc tế trong tình hình mới; Nghị quyết 66 về xây dựng và thực thi pháp luật; Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân; Nghị quyết 70 về bảo đảm an ninh năng lượng; Nghị quyết 71 về giáo dục và đào tạo; Nghị quyết 72 về y tế. Các cơ quan đang xây dựng các Nghị quyết về kinh tế nhà nước, đầu tư trực tiếp nước ngoài, phát triển văn hóa.

Đồng thời, Việt Nam nỗ lực cải cách thể chế với các kỳ họp Quốc hội lập kỷ lục về số lượng các luật, nghị quyết được thông qua. Thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh được cắt giảm, đơn giản hóa; môi trường đầu tư kinh doanh không ngừng được cải thiện. Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số được triển khai quyết liệt, đạt kết quả quan trọng.

Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu của Việt Nam năm 2025 xếp hạng 44/139 quốc gia, vùng lãnh thổ. Chỉ số phát triển Chính phủ điện tử của Việt Nam năm 2024 xếp hạng 71/193, tăng 15 bậc so với năm 2020.

Bên cạnh những kết quả đạt được là cơ bản, Thủ tướng cho biết nền kinh tế Việt Nam còn những hạn chế, bất cập, khó khăn, thách thức. Trong đó, với khu vực FDI, chất lượng đầu tư, trình độ công nghệ và chuyển giao công nghệ ở một số dự án còn hạn chế; tỷ lệ nội địa hóa còn thấp; số lượng, quy mô các dự án đầu tư vào công nghệ cao, xanh, sạch, thân thiện môi trường còn khiêm tốn; một số địa phương chưa đáp ứng đủ nhu cầu nhân lực chất lượng cao cho các dự án FDI quy mô lớn, công nghệ cao.

Thủ tướng khẳng định, đẩy mạnh phát triển kinh tế xanh, kinh tế số là yêu cầu khách quan, lựa chọn chiến lược, ưu tiên hàng đầu của Việt Nam, phát triển kinh tế số phải gắn với kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức, kinh tế chia sẻ.

Về kinh tế xanh, Việt Nam đã đưa ra các cam kết cụ thể tại COP 26 (phát thải ròng về 0 vào 2050). Trong khi đó, chuyển đổi số cũng góp phần minh bạch hóa môi trường đầu tư kinh doanh, thuận lợi hơn cho doanh nghiệp. Trong quá trình này, Việt Nam mong tiếp tục nhận được sự hỗ trợ, hợp tác từ các nước phát triển, các đối tác quốc tế, các doanh nghiệp FDI về vốn, thể chế, công nghệ, quản trị, đào tạo nhân lực.

Thủ tướng chia sẻ, thời gian tới, Việt Nam sẽ tiếp tục giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, đây là cơ sở để ổn định chính sách cho phát triển nhanh, bền vững; ổn định để phát triển, phát triển để ổn định, bảo đảm an ninh, an toàn, an dân.

Đồng thời, đẩy mạnh 3 đột phá chiến lược về thể chế, nguồn nhân lực và hạ tầng với tinh thần "thể chế thông thoáng, hạ tầng thông suốt, nhân lực và quản trị thông minh"; cơ cấu lại nền kinh tế (chuyển dịch mạnh sang khu vực công nghiệp, dịch vụ, đô thị), đổi mới mô hình tăng trưởng dựa vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Chú trọng làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống (đầu tư, xuất khẩu, tiêu dùng), đồng thời khai thác mạnh mẽ các động lực tăng trưởng mới về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, đặc biệt là những ngành, lĩnh vực mới nổi như công nghệ sinh học, trí tuệ nhân tạo, chip - bán dẫn, năng lượng mới, năng lượng tái tạo…

Việt Nam sẽ tiếp tục giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, đây là tiền đề, cơ sở để hoạch định các chính sách khác như chính sách tiền tệ kịp thời, phù hợp, linh hoạt, hiệu quả, chính sách tài khóa mở rộng có trọng tâm, trọng điểm.

Đẩy mạnh kết nối nền kinh tế Việt Nam với các nước trong khu vực, thế giới; giữa doanh nghiệp Việt Nam với các doanh nghiệp FDI và các doanh nghiệp trên thế giới; kết nối chuỗi sản xuất, chuỗi cung ứng, chuỗi giá trị toàn cầu.

Huy động nguồn lực hợp tác công tư, lấy nguồn lực nhà nước làm vốn mồi, dẫn dắt và kích hoạt mọi nguồn lực trong và ngoài nước. Tập trung giải quyết các dự án tồn đọng, kéo dài nhiều năm để khơi thông nguồn lực phát triển trên tinh thần "lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ".

Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh; quyết liệt cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh, chuyển mạnh từ quản lý hành chính sang kiến tạo phát triển, từ tiền kiểm sang hậu kiểm; xây dựng một cửa quốc gia về đầu tư; thúc đẩy chuyển đổi số, xây dựng Chính phủ số, phát triển kinh tế số, xã hội số, xây dựng và kết nối cơ sở dữ liệu bảo đảm "đúng - đủ - sạch - sống", điều hành trên cơ sở dữ liệu; xây dựng bộ công cụ, tiêu chí, quy chuẩn có tính pháp lý về công dân xanh, doanh nghiệp xanh, xã hội xanh, hài hòa với tiêu chuẩn quốc tế, làm cơ sở để đánh giá, lượng hóa và giám sát hiệu quả tăng trưởng xanh.

Phát triển nguồn nhân lực sẵn sàng cho nguồn FDI chất lượng cao, chú trọng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao có kỹ năng công nghệ, quản trị số và nhận thức xanh. Tăng cường hợp tác giữa 3 Nhà: Nhà nước - Nhà doanh nghiệp - Nhà trường, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ cao, trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn và năng lượng sạch. Phát triển hạ tầng xanh, hạ tầng số đồng bộ, hiện đại, đặc biệt là hạ tầng logistics, đô thị thông minh, trung tâm dữ liệu, mạng 5G và điện toán đám mây.

Doanh nghiệp cần xây dựng chiến lược kinh doanh lâu dài, bền vững, thân thiện môi trường theo hướng giảm phát thải, đổi mới mô hình sản xuất kinh doanh

Thủ tướng đề nghị cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư FDI mở rộng đầu tư, chuyển giao công nghệ, kết nối với doanh nghiệp Việt Nam, tham gia xây dựng thể chế, hiện đại hóa quản trị thông minh với tinh thần "Nhà nước kiến tạo, doanh nghiệp tiên phong, công tư đồng hành, đất nước giàu mạnh, nhân dân hạnh phúc, doanh nhân thụ hưởng".

Cụ thể, Thủ tướng mong muốn các doanh nghiệp FDI tiên phong, dẫn dắt trong việc thực hiện các mục tiêu chuyển đổi xanh; đồng thời cần kết nối, hỗ trợ doanh nghiệp trong nước trong quá trình đó.

Phát triển bền vững theo tiêu chí ESG (Môi trường - Xã hội - Quản trị); xây dựng chiến lược kinh doanh lâu dài, bền vững, thân thiện môi trường theo hướng giảm phát thải, đổi mới mô hình sản xuất kinh doanh, tái cấu trúc doanh nghiệp gắn với phát triển theo kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn và ứng phó biến đổi khí hậu; xây dựng các hệ thống kiểm soát nội bộ minh bạch, hiệu quả theo hướng ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số. Đồng thời, thực hiện tốt trách nhiệm đối với người lao động, cộng đồng, xã hội.

Thủ tướng đề nghị cộng đồng doanh nghiệp cần nâng cao hơn nữa nhận thức, vai trò, trách nhiệm xã hội đối với các vấn đề về môi trường và tăng trưởng xanh, đặc biệt tích cực tham gia đóng góp ý kiến trong quá trình xây dựng, hoàn thiện và thực thi pháp luật về môi trường, kinh tế xanh và phát triển bền vững.

Bên cạnh đó, doanh nghiệp phải có sự thay đổi và thích ứng với chuyển đổi kép (vừa chuyển đổi số vừa chuyển đổi xanh), thực hiện chuyển đổi số trong sản xuất, kinh doanh, mạnh dạn đầu tư máy móc, thiết bị, công nghệ mới giảm tiêu hao năng lượng; tuân thủ các cam kết về phát triển bền vững và tăng trưởng xanh, tập trung vào các chỉ số môi trường và xã hội trong từng sản phẩm.

Thủ tướng nhấn mạnh, với phương châm "Kỷ cương trách nhiệm; chủ động kịp thời; tăng tốc; sáng tạo; hiệu quả bền vững", Chính phủ sẽ tiếp tục tập trung chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương khẩn trương hành động, nỗ lực, quyết tâm khắc phục mọi khó khăn, vượt qua mọi thách thức, giữ vững tinh thần vượt khó, đoàn kết, tự lực, tự cường, chủ động thích ứng, linh hoạt, hành động quyết liệt, khoa học, hiệu quả, tích cực đổi mới, sáng tạo để thực hiện thắng lợi những những mục tiêu, nhiệm vụ được Đảng, Quốc hội đề ra trong năm 2025, hoàn thành Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm, tạo nền tảng cho giai đoạn 2026 - 2030.

Về các kiến nghị, đề xuất của doanh nghiệp, Thủ tướng nêu rõ, Việt Nam luôn cởi mở, cầu thị, sẵn sàng đối thoại thẳng thắn, cùng nhau tìm kiếm giải pháp, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc để thúc đẩy phát triển kinh tế nhanh và bền vững với giải pháp cốt lõi là chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, tinh thần "không có gì là không thể", "cùng lắng nghe, cùng thấu hiểu, cùng niềm tin, cùng khát vọng, cùng làm, cùng thắng, cùng hưởng", "lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ".

Thủ tướng chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương nghiên cứu, rà soát kỹ các ý kiến tham luận, các vấn đề, câu hỏi cụ thể của doanh nghiệp, nhà đầu tư để sớm giải quyết, xử lý theo thẩm quyền; báo cáo ngay những vấn đề vượt thẩm quyền.

An Vinh (t/h)