Quảng Trị: Tháo gỡ vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ các dự án đường ven biển

Nhiều khó khăn do vướng mặt bằng

Các dự án đường ven biển tại tỉnh Quảng Trị được kỳ vọng sẽ tạo đột phá về hạ tầng giao thông, phát triển kinh tế biển, liên kết vùng, đồng thời tăng cường quốc phòng, an ninh khu vực ven biển. Tuy nhiên, quá trình triển khai vẫn còn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là trong công tác giải phóng mặt bằng và xây dựng khu tái định cư. Theo đó, dự án án đường ven biển kết nối Hành lang kinh tế Đông – Tây, tỉnh Quảng Trị (giai đoạn 1) có tổng chiều dài khoảng 48km, đi qua nhiều xã trọng điểm như Cửa Tùng, Vĩnh Hoàng, Cửa Việt, Gio Linh, Bến Hải, Triệu Bình, Nam Cửa Việt và phường Nam Đông Hà.

Dự án ảnh hưởng đến hơn 2.000 trường hợp, trong đó có 160 hộ phải tái định cư. Tính đến nay, công tác bàn giao mặt bằng đã đạt 66% với 31,6km. Dự kiến trong quý III/2025 sẽ bàn giao thêm 10,76km và phần còn lại, chủ yếu liên quan đến đất ở và nhà cửa dài 5,45km, sẽ được hoàn thành trong năm 2026. Dù đã hoàn tất chuyển đổi mục đích sử dụng đất rừng và đất lúa, nhưng ngoại trừ phường Nam Đông Hà, các địa phương khác vẫn chưa hoàn thành xây dựng khu tái định cư.

Nguyên nhân chủ yếu đến từ việc thiếu nhân lực thực hiện giải phóng mặt bằng (GPMB). Việc xác định nguồn gốc đất kéo dài, ảnh hưởng đến quá trình lập và phê duyệt phương án bồi thường. Một số nhà thầu cũng chưa thực hiện nghiêm túc tiến độ theo hợp đồng, thiếu thiết bị và nhân lực phục vụ thi công. Quá trình thực hiện dự án hiện còn gặp phải khó khăn chủ yếu phát sinh từ việc bố trí nhân lực giải phóng mặt bằng tại địa phương chưa đáp ứng yêu cầu.

Đồng thời, công tác xác định nguồn gốc sử dụng đất của địa phương còn chậm, gây chậm trễ trong công tác lập và phê duyệt phương án bồi thường. 

Trước thực trạng đó, Giám đốc Ban Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng tỉnh Quảng Trị, ông Nguyễn Thanh Bình cho biết, Ban đã kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo các địa phương tập trung nhân lực, phối hợp giải quyết các vướng mắc về GPMB, thanh lý rừng, xây dựng khu tái định cư và di dời hạ tầng kỹ thuật để kịp bàn giao mặt bằng cho nhà thầu.

Được biết, Dự án đường ven biển kết nối hành lang kinh tế Đông – Tây cũng được UBND tỉnh Quảng Trị (cũ) đề nghị nâng tổng mức đầu tư từ 2.060 tỷ đồng lên hơn 2.731 tỷ đồng. Chi phí đội lên chủ yếu do tăng đơn giá đền bù đất, tài sản trên đất và bổ sung các hạng mục kỹ thuật phòng chống trượt lở, lũ quét. Thời gian thực hiện dự án cũng được điều chỉnh kéo dài thêm một năm, từ năm 2026 sang 2027. Đối với dự án tuyến đường bộ ven biển đoạn qua cầu Cửa Tùng và Cửa Việt có tổng chiều dài tuyến khoảng 5,76km, trong đó đoạn qua khu vực cầu Cửa Tùng có tổng chiều dài tuyến khoảng 3,16km (phần tuyến dài khoảng 2,66km và phần cầu dài khoảng 0,5km); đoạn qua khu vực cầu Cửa Việt có tổng chiều dài tuyến khoảng 2,6km. Dự án có tổng mức đầu tư 600 tỷ đồng, thời gian thực hiện năm 2024 - 2025.

Dự án đi qua địa bàn các xã: Cửa Tùng, Bến Hải, Nam Cửa Việt, ảnh hưởng đến 305 hộ/472 thửa đất và 312 ngôi mộ sẽ phải di dời. Hiện nay, địa phương đã có thông báo thu hồi đất, đã bàn giao mặt bằng phần dưới nước cầu Cửa Tùng. Nhà thầu đang thi công đắp đất đường công vụ và mố nhô để triển khai thi công khoan cọc nhồi mố, trụ cầu Cửa Tùng.

Dù vậy, dự án đang gặp các khó khăn, các xã có dự án đi qua vẫn chưa phê duyệt giá đất cụ thể, dẫn đến không thể áp giá, lập phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư theo quy định. Tại hiện trường các dự án, chủ đầu tư, nhà thầu và chính quyền địa phương đã báo cáo tiến độ triển khai dự án cũng như những vướng mắc, khó khăn trong quá trình thực hiện. Trong đó, xã Triệu Bình đặc biệt đề nghị nhà thầu phải khẩn trương hoàn thành khu tái định cư để giúp các hộ dân đang tạm cư sớm xây dựng nhà cửa và ổn định cuộc sống.

Trong buổi kiểm tra hiện trường ngày 18/7 vừa qua, ông Hoàng Nam, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Quảng Trị đã yêu cầu các đơn vị thi công và chủ đầu tư nâng cao trách nhiệm, triển khai đồng bộ và khẩn trương hoàn thiện các khu tái định cư.

Đặc biệt, khu tái định cư xã Triệu Độ (cũ) phải hoàn thành hạ tầng và bàn giao cho người dân trước ngày 31/8/2025. Chính quyền địa phương cũng được giao nhiệm vụ phối hợp chặt chẽ với Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng tỉnh để hỗ trợ các hộ dân đang tạm cư ổn định đời sống.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh đề nghị chính quyền địa phương tiếp tục củng cố, kiện toàn bộ máy, thường trực, chủ động để bảo đảm hoàn thành mục tiêu đề ra. Các đơn vị thi công phải có cam kết cụ thể đối với từng hạng mục và phải thực hiện đúng cam kết. Cùng với đó, các sở, ban ngành, địa phương liên quan chủ động rà soát tiến độ, hàng tuần phải có báo cáo trình UBND tỉnh để kịp thời triển khai phương án xử lý khó khăn, vướng mắc; đồng thời có chế tài cụ thể đối với những nhà thầu không thực hiện đúng tiến độ đã cam kết. 

Điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án

Dự án Dự án thành phần 1 - đường ven biển (thuộc Dự án đường ven biển và cầu Nhật Lệ 3) có tổng mức đầu tư gần 2.200 tỷ đồng. Dự án được giao cho Sở Giao thông - Vận tải (nay là Sở Xây dựng Quảng Trị) làm chủ đầu tư, với tổng chiều dài gần 80 km. Được khởi công từ cuối tháng 1/2022, dự kiến dự án sẽ hoàn thành vào đầu năm 2026, với kỳ vọng tạo liên kết giao thông xuyên suốt giữa các vùng trong tỉnh, kết nối với các tỉnh Bắc Trung Bộ. Đồng thời, phát huy hiệu quả khai thác tài nguyên biển và vùng ven biển; thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, thu hút đầu tư; tăng cường quốc phòng, an ninh, bảo vệ chủ quyền quốc gia, cũng như hỗ trợ công tác phòng chống thiên tai, cứu hộ cứu nạn.

Dự án cần thu hồi gần 200ha đất, ảnh hưởng tới hơn 1.000 hộ dân và 37 tổ chức, trong đó có 43 hộ phải tái định cư tại 4 khu hoặc bố trí xen ghép. Việc xây dựng các khu tái định cư và di dời hạ tầng kỹ thuật hiện vẫn chưa hoàn tất. Nhiều địa phương còn lúng túng trong việc xác định nguồn gốc đất, gây chậm trễ cho cả dự án. Cụ thể, tại Dự án thành phần 1 - đường ven biển, Ban Quản lý Dự án cho biết, đến nay, Dự án thành phần 1 đã phê duyệt phương án bồi thường GPMB 72,8/80 km (đạt 91%), trong đó phạm vi mặt bằng bàn giao là 71,53/80 km (đạt 89,4%).

Hiện, các gói thầu đang được triển khai thi công đồng loạt, trong đó hạng mục cầu, cống và công trình thoát nước trên phần mặt bằng đã được bàn giao cơ bản hoàn thành. Tuy nhiên, khó khăn hiện nay chủ yếu do thi công bị gián đoạn vì vướng mắc tái định cư, bồi thường đất, hỗ trợ các trang trại... Tháng 6 vừa qua, Hội đồng nhân dân tỉnh Quảng Bình (cũ) đã có quyết nghị phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư, nâng vốn đầu tư dự án Đường ven biển và Cầu Nhật Lệ 3.

Theo quyết nghị điều chỉnh, tổng mức đầu tư dự án được điều chỉnh lên 3.790 tỷ đồng, trong đó Dự án thành phần 1 - Đường ven biển có tổng mức đầu tư 2.490 tỷ đồng, Dự án thành phần 2 - Cầu Nhật Lệ 3 và đường 2 đầu cầu có tổng mức đầu tư giữ nguyên 1.300 tỷ đồng.      

Việc đẩy nhanh tiến độ và tháo gỡ các điểm nghẽn về mặt bằng, tái định cư không chỉ giúp người dân sớm ổn định cuộc sống mà còn là điều kiện tiên quyết để Quảng Trị phát huy tiềm năng biển, tạo động lực tăng trưởng bền vững cho giai đoạn phát triển mới. 

Lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Trị yêu cầu các địa phương phải kiện toàn bộ máy GPMB, thường xuyên phối hợp với Ban Quản lý dự án và các sở, ngành liên quan để rà soát tiến độ. Hằng tuần, các bên phải có báo cáo trình UBND tỉnh, đồng thời ban hành chế tài cụ thể để xử lý các nhà thầu vi phạm tiến độ, quyết tâm hoàn thành các dự án trọng điểm theo đúng kế hoạch đề ra.