Quan điểm 2 bộ khác nhau, sau sáp nhập giải pháp nào để tăng trưởng?

Khi hai Bộ hoạt động độc lập thì cũng có sự phối hợp hiệu quả

Đặt câu hỏi cho Bộ trưởng Bộ Tài chính, đại biểu Trần Hoàng Ngân - đoàn TP. Hồ Chí Minh nêu: Trước khi sáp nhập, Bộ Tài chính và Bộ Kế hoạch Đầu tư do mục tiêu khác nhau nên thường có quan điểm khác nhau. Bộ Kế hoạch và Đầu tư lúc nào cũng muốn ưu tiên tăng trưởng cao, triển khai nhiều dự án, tổng mức đầu tư lớn. Bộ Tài chính lại muốn ưu tiên kiểm soát nợ công, đảm bảo cân đối vốn, kiểm soát chi thận trọng.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư thích chính sách ưu đãi thuế thu hút đầu tư, giảm thuế, kích cầu. Còn Bộ Tài chính tập trung chống thất thu thuế, tăng thu ngân sách, giảm chi ngân sách.

"Với tư cách là Bộ trưởng sau sáp nhập, Bộ trưởng có giải pháp gì để đất nước tăng trưởng cao nhưng vẫn ổn định kinh tế vĩ mô", ông Ngân chất vấn.

Trả lời câu hỏi của đại biểu, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng chia sẻ đây là câu hỏi khó. Tuy nhiên, Bộ trưởng cho rằng, khi Đảng, Nhà nước, cơ quan có thẩm quyền quyết định thành lập Bộ Kế hoạch Đầu tư và Bộ Tài chính là xuất phát từ nhu cầu thực tiễn.

Theo Bộ trưởng, do có ưu tiên khác nhau nên quá trình tìm tòi nhiệm vụ, giải pháp để đạt mục tiêu tăng trưởng là tất yếu, cần phải có sự trao đổi để tìm ra cách làm hiệu quả nhất, nhanh nhất, chính xác nhất nhằm giải bài toán phát triển quốc gia. Tất cả nhằm thực hiện thành công mục tiêu, định hướng, quan điểm phát triển mà Đảng, Quốc hội, Chính phủ đã đề ra giúp đất nước phát triển nhanh, bền vững, giữ ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo tăng trưởng.

"Thực tế đã chỉ ra vấn đề đó. Vậy nên dù ở bất cứ giai đoạn nào, thì đảm bảo tăng trưởng và ổn định kinh tế vĩ mô cũng là mục tiêu xuyên suốt của cả 2 Bộ trước đây và hiện nay sau khi sáp nhập"- ông Thắng nhấn mạnh.

Minh chứng là các chỉ tiêu về an toàn nợ công Việt Nam được kiểm soát chặt chẽ, đến cuối 2024, nợ công Việt Nam chỉ còn 34,7% GDP, thấp hơn mức trần cho phép của Quốc hội.

"Điều này cho thấy ngay cả khi hai Bộ hoạt động độc lập thì cũng có sự phối hợp hiệu quả để giữ vững kỷ luật tài khóa, an ninh tài chính quốc gia", ông Thắng nói và cho rằng, khi ổn định, kiểm soát chặt chẽ nợ công, đầu tư có trọng tâm trọng điểm thì mới có thể tiếp tục đẩy mạnh cải thiện đầu tư.

Việc hợp nhất hai bộ được ông Thắng đánh giá là "rất đúng đắn". Trước đây, việc cân bằng giữa đầu tư và an toàn tài khóa là việc phối hợp giữa hai Bộ thì nay được giải quyết trong một thể thống nhất. Sự thống nhất này mang lại hiệu quả tổng hợp. Bộ Tài chính mới có tầm nhìn đồng bộ hơn về chiến lược phát triển kinh tế xã hội, tài chính ngân sách, tham mưu phân bổ nguồn lực đầu tư được thực hiện thống nhất, đồng bộ, giúp quyết sách được đưa ra nhanh gọn, chính xác, không có độ trễ.

Quan trọng hơn, theo ông Thắng là Bộ Tài chính mới có điều kiện tối ưu hóa việc sử dụng nguồn lực tài chính quốc gia. "Vấn đề không phải là chi bao nhiêu mà quan trọng hơn là chi vào đâu để đem lại hiệu quả lớn nhất, hướng dòng vốn đầu tư công một cách tập trung, có trọng tâm, trọng điểm", ông nói.

Việc hợp nhất hai bộ còn giúp Bộ Tài chính chủ động hơn khi huy động nguồn lực phát triển. Đơn cử là việc vay và kế hoạch trả nợ công sẽ được Bộ chủ động, linh hoạt hơn, đáp ứng yêu cầu các dự án và an toàn nợ công trong dài hạn.

Sự thống nhất nêu trên sẽ tạo ra tư duy điều hành mới hiệu quả hơn đó là tăng trưởng nhanh nhưng phải bền vững, đầu tư phải có hiệu quả, kỷ luật tài khóa là nền tảng vững chắc cho sự phát triển thịnh vượng.

Khắc phụ tình trạng cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước chậm

Ông Trần Văn Tiến, Phó trưởng đoàn tỉnh Vĩnh Phúc chất vấn về khó khăn trong cơ cấu lại doanh nghiệp Nhà nước. Lý do theo ông, quy trình xin ý kiến các bộ ngành liên quan mất nhiều thời gian, khiến nguồn lực lớn chưa được phát huy hiệu quả, đưa vào nền kinh tế. Ông đề nghị Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết giải pháp khắc phục căn cơ.

Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, trước đây "không rõ cơ sở pháp lý" trong việc giải quyết vướng mắc trong sáp nhập, chuyển giao vốn, tài sản giữa các doanh nghiệp để cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước. Cụ thể, Luật 69 trước đây không quy định rõ các trường hợp cơ cấu lại phát sinh thời gian qua, khiến cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước bị chậm, vướng mắc.

Để tháo gỡ, ông Thắng cho biết Luật Quản lý và Đầu tư vốn Nhà nước tại doanh nghiệp được sửa đổi, theo hướng hợp nhất, sáp nhập doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ, Công ty TNHH do Nhà nước giữ 100% vốn và các trường hợp khác sẽ theo quy định của Chính phủ.

Luật sửa đổi cũng bổ sung quy định về chuyển giao tài sản giữa các doanh nghiệp do Nhà nước nắm 100% vốn tại các công ty cổ phần, công ty TNHH sang cơ quan đại diện vốn chủ sở hữu. Hay việc chuyển giao quyền mua cổ phần, cổ phần góp vốn giữa cơ quan đại diện chủ sở hữu và doanh nghiệp do Nhà nước giữ 100% vốn...

"Các quy định này được bổ sung sẽ xử lý được các vướng mắc trong cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước. Đặc biệt, khi quy định rõ ràng, thành viên Chính phủ có đủ căn cứ đưa ra ý kiến, đảm bảo tiến độ trong giải quyết chuyển giao, sáp nhập doanh nghiệp", Bộ trưởng Thắng nói.

Bộ trưởng Bộ Tài chính dẫn chứng: Việc bổ sung các quy định chuyển giao vốn, tài sản này cũng đảm bảo quyền của Nhà nước trong các trường hợp nhà nước, như trường hợp tại Tổng công ty Hàng không Việt Nam.

Nội dung chất vấn sáng 19/6 về phát triển kinh tế tư nhân: 

Giải pháp tài chính cho phát triển kinh tế xã hội, bảo đảm mục tiêu tăng trưởng, làm mới các động lực tăng trưởng cũ và thúc đẩy động lực tăng trưởng mới; Nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp nhà nước; Hỗ trợ phát triển kinh tế tư nhân trở thành động lực quan trọng nhất của nền kinh tế; Thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và chính sách phát triển các khu công nghiệp, khu kinh tế; Cùng tham gia giải trình tại phiên chất vấn có Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc và lãnh đạo các bộ: Công Thương, Nông nghiệp và Môi trường, Xây dựng, Khoa học và Công nghệ, Ngoại giao.