Luật Viên chức (sửa đổi): Mở rộng quyền của viên chức

Tiếp nhận vào làm viên chức đối với chuyên gia, nhà khoa học... khu vực tư

Sáng 22/10, tiếp tục Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, Quốc hội nghe tờ trình và báo cáo thẩm tra dự án Luật Viên chức (sửa đổi). 

Trình bày tờ trình, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, bản dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi) mới nhất gồm 6 chương, 43 điều (giảm 19 điều so với Luật hiện hành).

Nêu một số điểm nổi bật của dự thảo Luật, Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho biết dự án luật đổi mới việc tuyển dụng, sử dụng, quản lý viên chức theo vị trí việc làm.

Theo đó, quy định rõ việc tuyển dụng, quản lý, bố trí, sử dụng viên chức phải căn cứ vào yêu cầu của vị trí việc làm và năng lực, hiệu quả thực hiện nhiệm vụ của viên chức; không thực hiện việc thi, xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp viên chức.

Đổi mới công tác tuyển dụng viên chức theo hướng quy định rõ hình thức thi tuyển cạnh tranh, xét tuyển công khai, bình đẳng và hình thức tiếp nhận đối với nguồn nhân lực chất lượng cao.

Các đơn vị sự nghiệp công lập được chủ động lựa chọn phương thức tuyển dụng phù hợp với ngành, lĩnh vực hoạt động, hướng tới mô hình quản trị chuyên nghiệp, hiện đại.

Quyền của viên chức được mở rộng theo hướng quy định điều kiện viên chức được ký hợp đồng để thực hiện hoạt động nghề nghiệp tại các đơn vị sự nghiệp khác ngoài đơn vị sự nghiệp công lập hiện đang làm việc hoặc tại cơ quan, tổ chức, đơn vị khác ngoài công lập.

Viên chức làm việc trong các tổ chức khoa học và công nghệ công lập, cơ sở giáo dục đại học công lập được tham gia góp vốn, tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp, làm việc tại doanh nghiệp do tổ chức đó thành lập hoặc tham gia thành lập để thương mại hóa kết quả nghiên cứu do tổ chức đó tạo ra khi được sự đồng ý của người đứng đầu tổ chức.

Trường hợp viên chức quản lý là người đứng đầu tổ chức khoa học và công nghệ công lập, cơ sở giáo dục đại học công lập thì phải được sự đồng ý của cấp trên quản lý trực tiếp.

Ngoài ra, để tạo cơ chế để thu hút và trọng dụng nguồn nhân lực chất lượng cao vào làm việc ở khu vực công, dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi) còn bổ sung quy định liên thông nguồn lực giữa khu vực công và khu vực tư.

Cụ thể, dự thảo cho phép tiếp nhận vào làm viên chức đối với chuyên gia, nhà khoa học, người có tài năng, năng khiếu đặc biệt, người có kinh nghiệm đang làm việc tại khu vực ngoài công lập.

Hoặc người đang ký hợp đồng làm công việc chuyên môn, nghiệp vụ tại đơn vị sự nghiệp công lập có trình độ chuyên môn phù hợp và ký hợp đồng thực hiện công việc của viên chức quản lý hoặc thực hiện nhiệm vụ chuyên môn nghiệp vụ đối với chuyên gia, nhà khoa học, người có kinh nghiệm, trình độ cao có quốc tịch Việt Nam, đang sinh sống tại Việt Nam hoặc ở nước ngoài; chuyên gia, nhà khoa học, người nước ngoài có kinh nghiệm, trình độ cao đang sinh sống tại Việt Nam.

Quản lý viên chức theo vị trí việc làm

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban cơ bản tán thành với việc chuyển đổi phương thức quản lý viên chức theo vị trí việc làm để phù hợp với xu thế cải cách khu vực công; bảo đảm đồng bộ, thống nhất với phương thức quản lý cán bộ, công chức được quy định tại Luật Cán bộ, công chức.

Cùng đó, cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ quan tâm chỉ đạo trong quá trình xây dựng danh mục vị trí việc làm bảo đảm thực sự khoa học, chất lượng.

Ủy ban cũng tán thành việc viên chức được ký kết hợp đồng lao động hoặc hợp đồng dịch vụ với cơ quan, tổ chức, đơn vị khác mà không trái với thoả thuận tại hợp đồng làm việc và pháp luật không cấm.

Việc này nhằm tận dụng năng lực, kinh nghiệm chuyên môn trong hoạt động nghề nghiệp của viên chức để đóng góp cho xã hội, tăng thu nhập chính đáng cho viên chức.

Bên cạnh đó, đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo rà soát các quy định đặc thù của hợp đồng làm việc đối với viên chức, đặc biệt là nội dung khác với Bộ luật Lao động để quy định ngay tại dự thảo Luật, làm cơ sở cho Chính phủ quy định chi tiết.

Đồng thời, bổ sung quy định mang tính nguyên tắc về việc đơn phương chấm dứt hợp đồng làm việc vì quy định này ảnh hưởng trực tiếp đến quyền làm việc của công dân theo quy định của Hiến pháp, cần quy định cụ thể tại Luật.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nêu rõ, quan điểm xây dựng dự án Luật Viên chức (sửa đổi) là quán triệt, thể chế hóa đầy đủ các Nghị quyết, quy định, kết luận của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư về xây dựng đội ngũ viên chức trong đơn vị sự nghiệp công lập. Kế thừa các quy định còn phù hợp; sửa đổi những quy định không còn phù hợp; bổ sung cơ chế mới để hoàn thiện công tác tuyển dụng, sử dụng, quản lý viên chức theo vị trí việc làm gắn với cơ cấu lại, nâng cao chất lượng đội ngũ.