Đại tướng Khamtay Siphandone - Nhà lãnh đạo xuất sắc của Lào, người bạn lớn của Việt Nam

Đồng chí Khamtay Siphandone vừa qua đời vào lúc 10 giờ 30 phút ngày 2-4-2025. Sự ra đi của đồng chí Khamtay Siphandone không chỉ là mất mát to lớn của gia quyến, của Đảng, Nhà nước và nhân dân các dân tộc Lào, mà Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam cũng mất đi người bạn thân thiết nhất.

Đồng chí Khamtay Siphandone sinh ra trong gia đình thuần nông có truyền thống đấu tranh chống thực dân Pháp và phong kiến tại khu vực thuộc tỉnh Champasak của Lào ngày nay. Ngay từ năm 1946, đồng chí đã tham gia phong trào của viên chức, thanh niên, sinh viên, thành lập hội thể thao để hoạt động đấu tranh chống thực dân Pháp theo hình thức hợp pháp và bí mật. Đến năm 1947, trong điều kiện không thể tiếp tục tiến hành đấu tranh chống thực dân Pháp theo hình thức này, đồng chí đã tìm cách liên lạc để tham gia lực lượng của Mặt trận Lào Issara, đánh dấu bước khởi đầu cho cuộc đời hoạt động cách mạng của mình.

Những năm sau đó, đồng chí Khamtay Siphandone đã kề vai sát cánh với Chủ tịch Kaysone Phomvihane, Chủ tịch Souphanouvong và các nhà lãnh đạo khác cống hiến không mệt mỏi cả trí tuệ và sức lực để tổ chức lãnh đạo, đưa phong trào cách mạng của Lào ngày một trưởng thành và phát triển, giành được những thắng lợi liên tiếp, hoàn thành thắng lợi sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, khai sinh ra nước CHDCND Lào vào ngày 2-12-1975, đưa đất nước từng bước tiến lên mục tiêu chủ nghĩa xã hội.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đón Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Lào Khamtay Siphandone thăm Việt Nam (năm 1977). Ảnh: TTXVN

Trong sự nghiệp hoạt động cách mạng của mình, đồng chí đã đảm nhiệm nhiều trọng trách quan trọng, từ đại biểu Chính phủ Lào Issara khu vực Nam Lào, Chủ tịch Ủy ban Kháng chiến khu vực Trung Lào, Ủy viên Trung ương Mặt trận Lào Issara và Mặt trận Lào yêu nước cho đến Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Thủ tướng rồi trở thành lãnh đạo cao nhất của Đảng và Nhà nước Lào.

Đồng chí Khamtay Siphandone cũng là người luôn gắn bó, góp phần thúc đẩy quan hệ hợp tác mật thiết và chặt chẽ giữa Lào và Việt Nam. Năm 1947, Khamtay Siphandone là người đầu tiên thay mặt Chính phủ Lào kháng chiến gặp đồng chí Phạm Văn Đồng, đại biểu thường trực Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tại miền Nam Việt Nam ở tỉnh Quảng Ngãi, để trao đổi về việc cùng phối hợp liên minh chiến đấu giữa Lào và Việt Nam, đặc biệt là việc đưa bộ đội tình nguyện Việt Nam sang phối hợp với quân kháng chiến Lào trong hoạt động, xây dựng lực lượng, giúp đội quân kháng chiến Lào, sau này là Quân đội nhân dân Lào ngày càng trưởng thành, phát triển và vững mạnh.

Trong giai đoạn kháng chiến, cứu quốc, đồng chí Khamtay Siphandone đã cùng chia ngọt sẻ bùi, kề vai sát cánh với các chuyên gia quân sự và bộ đội tình nguyện Việt Nam trong nhiều trận đánh ở nhiều chiến trường khác nhau, góp phần cho chiến thắng vẻ vang của hai dân tộc trong cuộc chiến chống kẻ thù chung. Trong công cuộc bảo vệ, xây dựng và phát triển đất nước, đồng chí Khamtay Siphandone luôn hợp tác chặt chẽ với Việt Nam để trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ và giúp đỡ lẫn nhau. Đồng chí cũng là một trong những lãnh đạo Lào luôn có quan hệ gần gũi, gắn bó với các nhà lãnh đạo Việt Nam ở mọi thời kỳ, là người luôn quan tâm vun đắp, thúc đẩy và góp phần làm sâu sắc hơn quan hệ hai nước, giúp cho quan hệ này ngày càng đơm hoa kết trái và trường tồn.

Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu đón Chủ tịch Đảng Nhân dân cách mạng Lào, Chủ tịch nước Lào Khamtay Siphandone thăm hữu nghị chính thức Việt Nam (1999). Ảnh: TTXVN

Đặc biệt, trong thời gian giữ cương vị Chủ tịch Đảng NDCM Lào, Chủ tịch nước CHDCND Lào, đồng chí Khamtay Siphandone đã phát huy tinh thần chủ động và trách nhiệm cao nhất đối với trọng trách được giao, chỉ đạo việc nghiên cứu lý luận của Đảng, tầm nhìn, chiến lược, đường lối, chính sách phát triển đất nước trong dài hạn và kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội trong từng giai đoạn phù hợp với điều kiện mới.

Cùng với Chủ tịch Hồ Chí Minh, Chủ tịch Kaysone Phomvihane, Chủ tịch Souphanouvong, đồng chí Khamtay Siphandone và các nhà lãnh đạo của hai nước đã đặt nền móng vững chắc, hết mình vun đắp cho tình đoàn kết đặc biệt Việt Nam-Lào trở thành mối quan hệ mẫu mực, thủy chung, trong sáng hiếm có trên thế giới, được đúc kết trong hai câu thơ của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Việt-Lào hai nước chúng ta /Tình sâu hơn nước Hồng Hà, Cửu Long”. Kể cả khi nghỉ hưu năm 2006, đồng chí Khamtay Siphandone vẫn luôn quan tâm theo dõi tình hình đất nước Lào; tiếp tục hoạt động không mệt mỏi để góp phần vào công cuộc củng cố xây dựng Đảng vững mạnh, xây dựng Nhà nước Lào trở thành nhà nước pháp quyền và phục vụ nhân dân. Đồng chí Khamtay Siphandone luôn nhận được sự yêu mến và tin cậy từ tập thể lãnh đạo cũng như cán bộ, chiến sĩ và nhân dân các dân tộc Lào. 

Đồng chí Khamtay Siphandone là tấm gương sáng để thế hệ trẻ hai nước Lào-Việt Nam học tập và noi theo, tiếp bước cha anh đi trước gìn giữ mối tình cảm hữu nghị đặc biệt, sắt son hai nước Việt Nam - Lào, mãi mãi xanh tươi, đời đời bền vững.

TRƯỜNG AN (tổng hợp)