Chính thức trình Quốc hội xem xét chủ trương đầu tư dự án Cảng hàng không quốc tế Gia Bình

Cảng hàng không quốc tế Gia Bình dự kiến được đầu tư với tổng vốn khoảng 196.378 tỷ đồng để đạt tiêu chuẩn dịch vụ cảng hàng không quốc tế 5 sao. Chính phủ tính toán thời hạn hoạt động của dự án là 70 năm.

Thừa ủy quyền Chính phủ báo cáo Quốc hội về sự cần thiết đầu tư dự án, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh nêu thực tế Cảng hàng không quốc tế Nội Bài với vai trò cửa ngõ hàng không quốc tế chính của Thủ đô Hà Nội và vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ đang khai thác vượt quá công suất thiết kế.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh báo cáo trước Quốc hội. Ảnh: TRỌNG HẢI

Việc đầu tư xây dựng Cảng Hàng không quốc tế Gia Bình là bước đi chiến lược, mang tính đột phá, góp phần tái cấu trúc mạng lưới hàng không vùng Thủ đô. Theo đó, Cảng Hàng không quốc tế Gia Bình sẽ giữ vai trò bổ trợ chiến lược cho Nội Bài, phát huy lợi thế về không gian, kết nối và hạ tầng, đồng thời tạo đà phát triển cho các ngành công nghiệp, logistics, thương mại điện tử, du lịch và dịch vụ.

Dự án đồng thời có ý nghĩa đặc biệt trong bảo đảm quốc phòng, an ninh và phục vụ các sự kiện đối ngoại quan trọng, đặc biệt là Hội nghị cấp cao APEC năm 2027.

Dự án dự kiến đáp ứng nhu cầu khai thác khoảng 30 triệu hành khách/năm và 1,6 triệu tấn hàng hóa/năm giai đoạn đến năm 2030; khoảng 50 triệu hành khách/năm và 2,5 triệu tấn hàng hóa/năm tầm nhìn đến năm 2050.

Dự án dự kiến sử dụng khoảng hơn 1.800ha đất, gồm gần 125ha đất an ninh, hơn 327ha đất công cộng, hơn 169ha đất ở…; ảnh hưởng đến khoảng 7.100 hộ gia đình (trong đó dự kiến tái định cư khoảng 5.800 hộ) và 118 tổ chức.

Theo báo cáo của Chính phủ, tổng vốn đầu tư sân bay Gia Bình khoảng 196.378 tỷ đồng. Trong đó, giai đoạn 1 khoảng 141.236 tỷ đồng, giai đoạn 2 khoảng 55.142 tỷ đồng. Dự án được đầu tư bằng nguồn vốn của nhà đầu tư, bao gồm vốn chủ sở hữu và vốn huy động hợp pháp.

Về tiến độ, Chính phủ dự kiến giai đoạn 2025-2027 sẽ đầu tư xây dựng các công trình cần thiết để phục vụ Hội nghị cấp cao APEC 2027.

Giai đoạn 2026-2030 sẽ hoàn thành xây dựng các công trình còn lại của giai đoạn 1 bảo đảm đồng bộ vận hành, khai thác đáp ứng công suất 30 triệu hành khách/năm và 1,6 triệu tấn hàng hóa/năm.

Ở giai đoạn 2 (2031-2050), dự kiến sẽ hoàn thành các hạng mục công trình đáp ứng công suất 50 triệu hành khách/năm và 2,5 triệu tấn hàng hóa/năm.

Chính phủ tính toán thời hạn hoạt động của dự án là 70 năm (từ năm 2025 đến năm 2095).

Đề xuất chính sách đặc biệt hỗ trợ đầu tư, Chính phủ cho biết trong phạm vi giải phóng mặt bằng của dự án có khoảng 25 di tích cần phải di dời nhưng pháp luật hiện hành chưa có quy định về việc này.

Vì vậy, Chính phủ kiến nghị Quốc hội cho phép UBND tỉnh Bắc Ninh được phép di dời các di tích lịch sử - văn hóa (các cấp) trong quá trình triển khai công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và thực hiện đầu tư sân bay Gia Bình.

Quang cảnh phiên làm việc sáng 14-11 của Quốc hội. Ảnh: TRỌNG HẢI

Thẩm tra tờ trình của Chính phủ, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi cho biết Ủy ban nhất trí với sự cần thiết đầu tư Cảng hàng không quốc tế Gia Bình.

Tuy nhiên, cơ quan thẩm tra đề nghị lượng hóa rõ các mục tiêu của dự án, ví dụ về tiêu chuẩn 5 sao Skytrax, top 10 thế giới… Đồng thời, cần đánh giá tính khả thi trong việc hoàn thành Dự án để đáp ứng tiến độ phục vụ APEC năm 2027, trong bối cảnh còn nhiều vướng mắc về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và điều kiện địa chất phức tạp.

Ngoài ra, Dự án được đề xuất đầu tư xây dựng tại các xã Gia Bình, Lương Tài, Nhân Thắng, Lâm Thao thuộc tỉnh Bắc Ninh là khu vực có địa hình bằng phẳng, thuận lợi cho xây dựng hạ tầng sân bay và kết nối với các tuyến giao thông quan trọng (cao tốc Nội Bài - Bắc Ninh - Hạ Long, Quốc lộ 38, tuyến Vành đai 5). Có ý kiến cho rằng, vị trí Dự án gần sông Đuống và khu vực đất nông nghiệp tập trung, đòi hỏi đánh giá kỹ tác động đến thủy văn và sản xuất nông nghiệp, môi trường, do đó đề nghị bổ sung làm rõ…

Đặc biệt, Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội đề nghị Chính phủ phân tích cơ sở xác định thời gian hoạt động của dự án là 70 năm.

Về sơ bộ tổng mức đầu tư và nguồn vốn, cơ quan thẩm tra của Quốc hội đề nghị Chính phủ làm rõ hơn căn cứ tính toán suất đầu tư dự án, so sánh suất đầu tư với các dự án sân bay tương đương trong khu vực và điều chỉnh theo giá địa phương để lựa chọn mức chi phí phù hợp, tối ưu. Chính phủ cũng cần làm rõ hơn về nguồn vốn, khả năng thu hồi vốn và trả nợ vốn vay.

VŨ DUNG