Elon Musk - Mark Zuckerberg: Cạnh tranh không hồi kết

Đầu năm ngoái, Giám đốc điều hành Meta Mark Zuckerberg đã phải ngồi vào chiếc “ghế nóng” trong phiên điều trần trước Quốc hội. Những tiết lộ từ hàng trăm tài liệu nội bộ của công ty, được gọi là Hồ sơ Facebook, đã bị các nhà lập pháp, người dùng và các nhóm xã hội dân sự chỉ trích gay gắt vào cuối năm 2021 và buộc các giám đốc điều hành của công ty phải trình diện trước Quốc hội. Kế hoạch đổi thương hiệu Facebook thành Meta và chuyển sang cái gọi là metaverse của ông Zuckerberg đã vấp phải sự hoài nghi lớn. Và hoạt động kinh doanh quảng cáo cốt lõi của công ty đã chịu áp lực đáng kể từ những thay đổi về quyền riêng tư do Apple thực hiện.

Nhưng sau đó, sự chú ý của các nhà lập pháp, truyền thông và thế giới công nghệ nói chung đột ngột chuyển sang một tỷ phú công nghệ khác: Elon Musk.

Đầu năm ngoái, ông Musk đã lên tiếng chỉ trích Twitter, nhưng ngay lại ngay lập tức đã gần như gia nhập hội đồng quản trị công ty này, sau đó đồng ý mua công ty trước khi tiến hành một cuộc đấu tranh kéo dài hàng tháng và cuối cùng không thành công để thoát khỏi thỏa thuận. Câu chuyện, chỉ tiếp tục sau khi tỷ phú Musk hoàn thành thỏa thuận và vượt qua nhiều thay đổi gây tranh cãi. Trong quá trình này, nó dường như làm cho các đối thủ của Twitter trông có vẻ được quản lý tốt hơn và thu hút sự chú ý của giới phê bình mà lẽ ra có thể tập trung vào những gã khổng lồ công nghệ khác, bao gồm cả Meta, khi họ trải qua những đợt sa thải đau đớn và sụt giảm ở Phố Wall.

Tuy nhiên, tuần này, ông chủ Meta, Zuckerberg đã ghi được chiến thắng lớn nhất của mình từ tỷ phú Musk. Sau nhiều năm cố gắng và thất bại trong việc thu hút người dùng của Twitter bằng các tính năng bắt chước, Zuckerberg hiện đang tận dụng những khó khăn của Twitter bằng một ứng dụng mới có tên là Threads.

Bản sao Twitter của Meta đã ra mắt vào tuần trước và đạt được thành công chưa từng có, bất chấp lịch sử vi phạm quyền riêng tư của Meta, chưa kể đến những lo ngại từ lâu rằng, công ty và ông Zuckerberg nắm giữ quá nhiều quyền lực đối với thị trường truyền thông xã hội.

Sự thành công chỉ sau một đêm ra mắt dụng của Meta là kết quả trực tiếp từ sự hỗn loạn dưới sự lãnh đạo của tỷ phú Musk đối với Twitter kể từ tháng 10 năm ngoái. Trong thời gian đó, ông Musk đã khiến nhiều người dùng và nhà quảng cáo của nền tảng tức giận với những tuyên bố thất thường, sa thải hàng loạt và những thay đổi quan trọng đối với chính sách của Twitter. Mặc dù người dùng Twitter than phiền về ý nghĩa của quyền sở hữu của ông Musk đối với nền tảng này, nhưng đó có thể là điều tốt nhất có thể đến với ông Zuckerberg.

Ông Herbert Hovenkamp, giáo sư tại Trường Luật Carey của Đại học Pennsylvania, cho biết: “Ông Musk đã làm hết việc này đến việc khác để chọc tức cơ sở người dùng của chính mình”.

Một số người dùng Threads ban đầu thậm chí còn nhận xét về bản chất kỳ lạ của tình huống.

“Nó làm rối trí. Tôi đã tẩy chay Facebook từ nhiều năm trước và khi biết được điều này, tôi đã tham gia ngay lập tức”, một người dùng đăng lên Threads.

“Tôi chưa bao giờ sử dụng Facebook hay Instagram, nhưng tôi phải tham gia Instagram để có quyền truy cập vào Threads”, một người dùng khác cho biết.

Chưa hết, ngày 7/7, ông Zuckerberg cho biết, Threads đã đạt 70 triệu lượt người dùng đăng ký (gần bằng 1/3 quy mô của Twitter) trong vòng chưa đầy 2 ngày cho một nền tảng có thể giúp đánh bại một trong những đối thủ chính của Facebook và mang lại sự thúc đẩy hoạt động kinh doanh quảng cáo đang gặp khó khăn của Meta.

Nhiều lần “ném đá” trong quá khứ

Dù tỷ phú Musk là người mang lại vận may cho ông Zuckerberg, nhưng ông ấy không phải là người may mắn. 2 ông Zuckerberg và Musk thường xuyên xảy ra mâu thuẫn trong nhiều năm qua

Vào năm 2018, sau vụ bê bối Cambridge Analytica của Facebook, tỷ phú Musk đã xóa các trang Facebook của các công ty Tesla và SpaceX. Cuối năm đó, ông Musk cũng xóa tài khoản Instagram cá nhân của mình.

Gần đây hơn, tỷ phú Musk đã tuyên bố rằng, Instagram “khiến mọi người chán nản”.

Đáp lại, năm 2017, ông Zuckerberg cũng đã “ném đá” tỷ phú Musk sau vụ nổ của tên lửa SpaceX, vô tình làm nổ tung một vệ tinh đang được Facebook sử dụng trong một bài phát biểu liên quan đến trí tuệ nhân tạo.

Nhưng đầu năm nay, ông chủ Meta lại khen tài lãnh đạo Twitter của tỷ phú Musk. Trong một cuộc phỏng vấn trên podcast vào tháng trước, ông Zuckerberg nói rằng: “Elon Musk đã sớm thúc đẩy Twitter trở nên gọn gàng hơn rất nhiều… Tôi nghĩ đó là những thay đổi tốt”.

Theo một cách nào đó, các động thái của tỷ phú Musk tại Twitter đã mang lại lợi thế cho ông Zuckerberg và Meta, cũng như các công ty công nghệ khác, khiến họ có thể thực hiện các hành động tương tự mà không bị chỉ trích nhiều.

Điển hình, Meta cũng đã tuyên bố sẽ sa thải hơn 20.000 nhân viên trong hai đợt, đánh dấu đợt cắt giảm lớn nhất trong lịch sử của công ty. Nhưng Meta tỏ ra có trách nhiệm hơn so với tình trạng sa thải hàng loạt của Twitter bằng cách xử lý việc cắt giảm một cách chuyên nghiệp và cung cấp chế độ thôi việc mạnh mẽ hơn.

Sau khi ông Musk khôi phục tài khoản của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump sau 2 năm bị đình chỉ sau vụ tấn công Điện Capital ngày 6/1/2021, Twitter vấp phải sự chỉ trích từ xã hội, khi các nhóm kêu gọi các nhà quảng cáo tẩy chay nền tảng này. Nhưng Meta, cùng với YouTube, đã làm y như vậy vài tháng sau đó, nhưng những nền tảng này đã trích dẫn các phân tích rủi ro của chính họ để giải thích cho các quyết định.

Cơ hội hàng tỷ người dùng

Khó có thể xảy ra sự phân tâm và hỗn loạn trong việc tiếp quản Twitter của ông Musk vào thời điểm nào tốt hơn cho ông Zuckerberg và Meta.

Năm 2022, Meta có một năm tồi tệ trong hoạt động kinh doanh khi lần đầu tiên doanh thu sụt giảm trong quý 2. Và sau đó là một lần nữa trong 2 quý còn lại của năm 2022, khi hãng phải vật lộn với thị trường quảng cáo trực tuyến yếu kém, trong khi đổ hàng tỷ đô la vào kế hoạch đầu tư cho metaverse. Công ty đã mất hơn 600 tỷ đô la giá trị thị trường trong năm 2022.

Giờ đây, sự ra mắt của Threads đánh dấu một cơ hội lớn mới cho Meta và ông chủ Zuckerberg. Chủ đề có thể là một cách để khiến người dùng mạng xã hội dành nhiều thời gian hơn cho các ứng dụng của Meta, đặc biệt là khi Facebook ngày càng phải vật lộn với nhận thức về việc trở thành một nền tảng kém hấp dẫn đối với người dùng trẻ tuổi.

Ông Zuckerberg hy vọng Threads sẽ có hơn một tỷ người dùng, nhiều hơn nhiều so với 238 triệu người dùng tích cực trên Twitter trước khi ông Musk tiếp quản.

Mặc dù chưa có quảng cáo trên nền tảng, nhưng Threads cũng có thể bổ sung cho hoạt động kinh doanh quảng cáo cốt lõi của Meta. Người đứng đầu Instagram Adam Mosseri, người giám sát việc ra mắt Threads, đã nói với The Verge trong một cuộc phỏng vấn về nền tảng mới trong tuần này rằng, “nếu chúng tôi tạo ra thứ gì đó mà nhiều người yêu thích và tiếp tục sử dụng, tôi chắc chắn rằng chúng tôi sẽ kiếm tiền từ nó” thông qua quảng cáo.

Đối với tỷ phú Musk, việc mất người dùng Twitter hoặc sự phát triển trong tương lai của nó bị cản trở do Threads, có thể gây tổn hại thêm cho khoản đầu tư 44 tỷ đô la mà ông đã thực hiện để mua nền tảng truyền thông xã hội này. Và có lẽ quan trọng hơn là danh tiếng của ông, được biết đến là thiên tài với sở trường có thể xoay chuyển các công ty gặp khó khăn.

Ông Musk dường như đang cố gắng đẩy lùi vận may của ông Zuckerberg. Tuần trước, luật sư của của ông Musk đã gửi một lá thư tới Meta, đe dọa sẽ kiện công ty về ứng dụng đối thủ, cáo buộc công ty này ăn cắp bí mật thương mại thông qua việc thuê các cựu nhân viên Twitter.

Trận chiến Twitter-Threads đã làm tăng nguy cơ cho một cuộc chiến khác: một cuộc chiến theo nghĩa đên trên võ đài mà tỷ phú Musk và ông chủ Meta Zuckerberg đã dành nhiều tuần qua để chuẩn bị. Nhưng ông Zuckerberg, một học viên lâu năm của môn nhu thuật Brazil, dường như có ưu thế hơn.