Phân tích diễn biến trái chiều của giá xăng và dầu diesel
Tuy xăng và diesel đều là sản phẩm tinh chế từ dầu mỏ, trị trường giá của cả hai không hề tương quan nhau. Xăng đang giảm mạnh, còn dầu diesel vẫn giữ nguyên giá trong bối cảnh nguy cơ suy thoái kinh tế toàn cầu.
Ông Andrew Lebow thuộc văn phòng tư vấn thị trường Commodity Reseach Group cho biết: “Xăng đang chịu áp lực lớn, nhưng động cơ diesel lại có diễn biến ngược”.
Toàn cầu đang khan hiếm dầu diesel. Theo báo cáo, tồn kho dầu diesel của Mỹ đã giảm hơn 23% so với mức trung bình trong 5 năm qua cùng kỳ.
Dầu diesel và xăng có quy trình lọc dầu khác với dầu thô
Ông Edward Moya, một nhà phân tích của sàn giao dịch ngoại hối Oanda cho biết: “Dầu diesel đặc hơn xăng, thích hợp làm nhiên liệu cho xe tải, xe lửa và xe buýt. Còn xăng chủ yếu dành cho ô tô”.
Ông tiếp tục: “Phần lớn động cơ trên thế giới vẫn còn chạy bằng dầu diesel. Các động cơ này chuyên chở gần như mọi mặt hàng tiêu dùng. Trong khi đó, xăng là sản phẩm phụ thuộc vào xu hướng tiêu dùng”.
Theo các tổ chức nghiên cứu Strategic Energy & Economic Research và Seb Research, châu Âu vẫn còn phụ thuộc vào dầu diesel của Nga. Sản lượng nhập khẩu sang châu Âu đạt ước tính 800.000 thùng/ngày.
Ngoài ra, cuộc khủng hoảng năng lượng trở nên trầm trọng hơn do giá khí đốt tăng cao. Tại thị trường châu Âu, mức giá đã tăng gấp ba lần từ đầu năm 2022.
Tuần trước, thông báo tạm ngưng hoạt động vận chuyển khí đốt qua đường ống Nord Stream 1 từ phía Nga đã đẩy giá khí đốt lên 342.005 euro/MWh trên sàn tiêu chuẩn TTF của Hà Lan. Con số này gần đã đạt mức mức kỷ lục xuất hiện vào giữa tháng 3, vào giai đoạn mới bắt đầu chiến tranh Nga-Ukraine.
Tìm cách thay thế khí đốt
Thay thế được khí đốt và dầu thô là rất khó. Khí đốt được ứng dụng rất nhiều trong hoạt động sưởi ấm, sản xuất điện hoặc trong ngành công nghiệp nặng như sản xuất xi măng hoặc sản phẩm hóa học. Còn dầu thô thì ứng dụng làm nhiên liệu.
Tuy vậy, trong bối cảnh giá khí đốt bùng nổ, các quốc gia phải bắt tay đi tìm giải pháp thay thế, dù cho phải sử dụng lại than nhiệt.
Theo ông Bjarne Schieldrop tại Seb Research, dầu diesel có thể làm một “lựa chọn thay thế tốt cho khí tự nhiên trong nhiều ứng dụng: Hóa dầu, điện, sưởi ấm”. Ngoài ra, ưu điểm còn bao gồm giá thành thấp hơn khí đốt, có sẵn hàng, phù hợp với mùa đông đang cận kề.
Nhờ vậy, ông Bjarne Schieldrop kết luận: “Cuộc săn tìm mua dầu diesel và dầu sưởi đã bắt đầu”.
Vào đầu tháng 8/2022, Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) đã điều chỉnh dự báo nhu cầu dầu toàn cầu trong nửa cuối năm 2022. Theo đó, hạn hán và bùng nổ giá khí đốt đã thúc đẩy các quốc gia chuyển sang nhiên liệu khác để sản xuất điện điện, làm tăng nhu cầu dầu thô.
Lấy diesel làm lá chắn
Cùng lúc đó, các chuyên gia lo ngại nhu cầu xăng sẽ làm tăng nguy cơ suy thoái trong bối cảnh kinh tế toàn cầu ảm đạm.
Nhu cầu về xăng thường đạt mức cao trong giai đoạn từ tháng 5 đến tháng 9, hay còn gọi là “mùa lái xe.” Nhà phân tích Stephen Brennock tại PVM Energy cho biết: “Nhu cầu xăng thường tăng theo mùa. Tuy nhiên, mùa hè Mỹ lại ghi nhận con số đầy thất vọng”.
Tóm lại, với năng lực thay thế được khí tự nhiên và giá thành thấp hơn, dầu diesel đang bị đem ra làm lá chắn để chống chọi với sự suy thoái kinh tế.
Tuy nhiên, ông Andrew Lebow cảnh báo: Ý tưởng này không khả thi trong dài hạn. Nhu cầu dầu diesel sẽ sớm yếu đi và chạm sàn chỉ trong vài tuần tới.
Ngọc Duyên