Nhiều chung cư cũ mất an toàn

Nhiều địa phương đã phải di dời người dân khỏi các tòa chung cư cũ. Tại Hải Phòng, hơn 1.000 hộ với 3.000 người dân sinh sống ở 10 chung cư cũ phường Vạn Mỹ, quận Ngô Quyền đã được di dời đến trụ sở UBND, trường học lân cận để tránh bão. 10 chung cư này được xây dựng từ năm 1975 đến 1980, trong đó 9 tòa trong tình trạng cấp độ D (nguy hiểm, cần di chuyển cư dân), một tòa hạng C (cấp độ nguy hiểm, hư hỏng nặng).

Tại Hà Nội, tối 6/9, quận Hoàng Mai cũng di dời 48 hộ dân với 160 nhân khẩu ra khỏi khu tập thể cũ A7, phường Tân Mai. Khu tập thể này được xây dựng từ năm 1984. Đơn vị quản lý tòa nhà đã cho lắp hệ thống giàn giáo thép nhằm gia cố, chống đỡ tạm thời, nhưng nguy cơ đổ sập rất lớn.

Theo thống kê của Bộ Xây dựng, hiện cả nước có khoảng 2.500 nhà chung cư cũ được xây dựng từ trước năm 1994, tập trung ở Hà Nội và TPHCM. Trong đó, nhiều tòa theo kết quả kiểm định đã thuộc diện cải tạo, xây dựng lại. Riêng tại Hà Nội, Sở Xây dựng cho biết có 1.579 chung cư cũ, xây dựng trong giai đoạn 1960-1992. Hàng chục chung cư trong số này đang đối mặt tình trạng nguy hiểm ở mức độ D nhưng vẫn có người ở.

Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh cho biết, mới đây Bộ Xây dựng có văn bản đề nghị UBND các tỉnh, thành có giải pháp di dời người dân ra khỏi các chung cư cũ nguy hiểm, xuống cấp và bố trí chỗ ở tạm, đồng thời kiểm định, đánh giá lại chất lượng các tòa nhà cũ. Những nhà chung cư đã hoàn thành kiểm định, đánh giá chất lượng, nếu thuộc diện cải tạo, xây dựng lại, cần phải đưa vào kế hoạch làm cơ sở triển khai dự án.

Các địa phương cần nhanh chóng lập, phê duyệt quy hoạch 1/500 khu vực có nhà chung cư cần cải tạo, xây dựng lại. Đây là cơ sở để các nhà đầu tư có thể tham gia xây dựng phương án đầu tư, bồi thường, hỗ trợ tái định cư.

“Với Hà Nội và TPHCM, nơi có nhiều chung cư cũ thuộc diện cải tạo, xây dựng lại, đề nghị hai thành phố nhanh chóng hoàn thành thủ tục cho các chủ đầu tư sớm xây dựng dự án, bố trí tái định cư cho người dân”, ông Sinh nói.

Ai chịu trách nhiệm?

Trao đổi với PV Tiền Phong, ông Lê Văn Thịnh, nguyên Trưởng phòng Quản lý chất lượng công trình xây dựng 1 ( Cục Giám định Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng, Bộ Xây dựng), cho biết, việc nhà chung cư nói chung và chung cư cũ nói riêng xuất hiện các vấn đề như thấm dột, nứt tường, sập trần trong trận bão số 3 vừa qua tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn cho người sử dụng.

Với nhà chung cư cũ, sử dụng lâu năm, do Nhà nước đầu tư trước đây, nếu đã có kết quả kiểm định mức độ nguy hiểm xếp hạng D, phải di dời để xây dựng lại. Tuy nhiên, nếu người dân chưa chấp hành, nếu có tai nạn xảy ra do thiên tai thì trách nhiệm thuộc về người dân.

Với những nhà chung cư cũ còn đủ tiêu chuẩn để ở, chưa phải phá dỡ xây dựng lại, trách nhiệm theo dõi chất lượng công trình thuộc về người dân, ban quản trị nhà, khu chung cư và chính quyền địa phương. Nếu có những dấu hiệu xuống cấp, cần có sự thông báo, phối hợp giải quyết, kiểm định chất lượng, lên phương án cải tạo, di dời nếu cần thiết.

Với nhà chung cư mới xây dựng bị hư hại do các vấn đề như nứt tường, thấm dột, sập trần, trách nhiệm có thể thuộc về nhiều bên khác nhau, bao gồm chủ đầu tư, nhà thầu, đơn vị giám sát, và cơ quan quản lý Nhà nước.

Theo ông Thịnh, khi xảy ra các sự cố trên, trách nhiệm chính sẽ thuộc về các đơn vị thiết kế kết cấu và đơn vị thi công xây dựng, nói cách khác là nhà thầu thi công. Họ có trách nhiệm tính toán và thiết kế các kết cấu bao che như cửa kính, vách kính để chịu được tải trọng gió, áp lực bão, đồng thời thi công theo đúng thiết kế và quy chuẩn xây dựng.